دیفای(DeFi) چیست و چه کاربردهایی دارد؟

از گذشته‌های دور، بازارهای مالی جایگاه ویژه‌ای در زندگی انسان داشته‌اند؛ چراکه چرخه زندگی انسان‌ها وابسته به آن بوده و نمی‌توان نقش پررنگ آن‌ها را نادیده گرفت.

اگر نگاهی به تاریخ بیندازیم؛ متوجه می‌شویم که در گذشته، بازارهای مالی سنتی مرکز اصلی تجارت و کسب‌وکار مردمان بوده‌اند؛ اما ایرادات و مشکل‌های زیادی متوجه آن‌ها می‌باشد. از جمله مهمترین این مشکل‌ها، می‌توان به وجود واسطه‌ها اشاره کرد. وجود واسطه‌ها در معاملات مالی، باعث ایجاد فاصله‌ای میان طرف‌های معامله می‌شود که این عامل به خودی خود، مشکلات زیادی را به وجود می‌آورد.

سیستم مالی غیرمتمرکز یا به اختصار DeFi، راه‌حلی برای این مشکل بزرگ می‌باشد. طراحی این سیستم به‌گونه‌ای می‌باشد که می‌توان توسط آن، انواع برنامه‌ها و پروژه‌های مالی را در بستر بلاکچین، اجرا کرد. استفاده از فناوری بلاکچین در این سیستم، امکان حذف واسطه‌ها و ارتباط مستقیم طرف‌های معامله را فراهم می‌کند. در این مقاله قصد داریم تا با مفاهیم سیستم مالی غیرمتمرکز(DeFi) آشنا شویم؛ پس در ادامه این مقاله با ما همراه باشید.

دیفای(DeFi) چیست؟

همانطور که عنوان شد، دیفای یک بستر مالی غیرمتمرکز می‌باشد‌؛ که قدرت اصلی خود را از فناوری بلاکچین می‌گیرد. هدف اصلی از ایجاد این سیستم، از بین بردن کنترل بانک‌ها و موسسات مالی، بر روی دارایی‌های کاربران، محصولات و خدمات مالی می‌باشد.

از جمله فاکتورهایی که باعث روی آوردن کاربران به این سیستم شده‌است‌؛ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• با استفاده از این سیستم، کارمزدهای معمولی که موسسات مالی و بانک‌ها برای ارائه خدمات به مشتریان دریافت می‌کنند‌؛ حذف می‌شوند.
• دارایی‌ها و پول‌های شما به جای اینکه در بانک نگهداری شوند؛ در کیف پول دیجیتالی امن شما ذخیره می‌شوند.
• به سادگی و تنها با اتصال به اینترنت می‌توان به این دارایی‌ها دسترسی پیدا کرد.
• انتقال پول در این سیستم با سرعت انجام شده و شما می‌توانید در چند ثانیه، پولتان را جابه‌جا کنید.

 

برای درک بهتر این موضوع، بهتر است تا ابتدا تفاوت سیستم‌های مالی متمرکز و غیرمتمرکز را با هم برسی کنیم.

سیستم‌های مالی متمرکز

در امور مالی متمرکز، دارایی‌های شما توسط بانک نگهداری می‌شود؛ نهادهایی که هدف اصلی آن‌ها، کسب درآمد می‌باشد. کار این نهادها، تسهیل جابه‌جایی پول میان طرفین معامله می‌باشد؛ که هریک برای استفاده از این خدمات، کارمزدی دریافت می‌کنند. به صورت معمول به تمام تراکنش‌هایی که در بانک‌ها و موسسات مالی انجام می‌شود؛ کارمزد تعلق می‌گیرد.

از دیگر ایراداتی که به سیستم مالی متمرکز وارد می‌باشد؛ نحوه وام دهی در این سیستم است‌. این امکان وجود دارد که مدت زمان زیادی طول بکشد تا وام‌های درخواستی مشتریان، تایید شوند.

سیستم‌های مالی غیرمتمرکز

این سیستم، با ایجاد ارتباط مستقیم میان افراد، تاجرها و مشاغل با یکدیگر برای انجام تراکنش‌های مالی، اقدام به حذف واسطه‌ها می‌کند. این امر، از طریق شبکه‌های همتا به همتا که از پروتکل‌های امنیتی پیشرفته برای ایمن‌سازی خود استفاده می‌کنند؛ انجام می‌شود.

این سیستم به‌گونه‌ای طراحی شده‌است که کاربران از هرجایی که به اینترنت دسترسی داشته باشند، می‌توانند با استفاده از نرم‌افزارهایی که تراکنش‌های مالی را در پایگاه داده شبکه ثبت می‌کنند؛ به سایر کاربران پول قرض دهند، وام دریافت کنند و یا به تجارت با دارایی‌های خود بپردازند. این پایگاه داده شبکه، از همه جا در دسترس می‌باشد. داده‌ها را از همه کاربران جمع‌آوری کرده و با استفاده از مکانیسم اجماع، آن‌ها را تایید می‌کند.

فناوری دیفای، ایرادات بازارهای مالی سنتی را از بین برده و امکان انجام تراکنش‌های مالی را برای افراد، صرف‌نظر از اینکه چه کسی هستند و یا در کجا زندگی می‌کنند‌؛ فراهم می‌کند.

استفاده از کیف پول‌ شخصی و ارائه خدمات مالی به افراد در بستری امن، امکان کنترل بیشتر دارایی‌ها را برای کاربران مهیا می‌کند.

نحوه کارکرد دیفای(DeFi)

همانند بازار ارزهای دیجیتال، این سیستم مالی غیرمتمرکز نیز از فناوری بلاکچین برای کارکرد خود استفاده می‌کند. سیستم بلاکچین از مجموعه‌ای از برنامه‌ها به نام dApps، برای مدیریت تراکنش‌ها و اجرای درست شبکه استفاده می‌کند.

در این سیستم، تراکنش‌ها در یک بلوک ثبت می‌شوند و پس از آن باید توسط کاربران تایید شوند. اگر تراکنش، توسط افراد شبکه تایید شود؛ بلوک، رمزنگاری شده و بسته می‌شود‌. پس از بسته شدن یک بلوک، بلوک دیگری ساخته می‌شود که اطلاعات بلوک قبلی را نیز در خود ذخیره می‌کند.

به همین ترتیب بلوک‌ها به ترتیب بسته شده و زنجیره‌ای از آن‌ها تشکیل می‌شود که بلاکچین نامیده می‌شود. نکته قابل توجه در سیستم بلاکچین این است که در این سیستم نمی‌توان اطلاعات یک بلوک را تغییر داد. این مورد به همراه سایر پروتکل‌های امنیتی، ماهیت امنی برای فعالیت در سیستم بلاکچین فراهم می‌کند.

کاربردهای سیستم دیفای(DeFi)

وجود چنین سیستم مالی، کار بسیاری از افراد را راحت کرده‌است‌؛ چراکه دیگر درگیر مشکلات آزاردهنده سیستم‌های مالی سنتی نمی‌باشند. کاربرهای زیادی برای این سیستم تعریف شده‌اند؛ که برخی از مهمترین آن‌ها به شرح زیر می‌باشند.

ایجاد سیستم‌های وام‌دهی

به جای استفاده از بانک‌ها به عنوان واسطه برای سیستم وام‌دهی به افراد، که مشکلات خود را به همراه دارد؛ این شبکه از قراردادهای هوشمند استفاده می‌کند؛ که کاربرد بیشتری داشته و سرعت عمل زیادی به این روند می‌دهد.

تبادلات مالی غیرمتمرکز(DEX)

کاربران می‌توانند با استفاده از این گزینه، به‌ راحتی و به صورت آنلاین، دارایی‌های خود را تبدیل کنند. می‌توانید دلار خود را به بیت‌کوین و یا هر ارز دیگری تبدیل کنید. DAI، یکی از صرافی‌هایی می‌باشد که کاربران شبکه را بدون نیاز به هیچگونه واسطه‌ای به یکدیگر متصل کرده تا رمزارزهای خود را با هم مبادله کنند.

استفاده در WBTC

با استفاده از این روش، امکان ارسال مستقیم بیت‌کوین به پلت‌فرم اتریوم مهیا می‌شود؛ که پس از انتقال، می‌توان از آن‌ها در سیستم دیفای اتریوم استفاده کرد. WBTC یا به نام کامل آن Wrapped Bitcoins، این امکان را در اختیار کاربران قرار می‌دهد؛ تا سود بیت‌کوین های منتقل شده را از طریق سیستم دیفای، دریافت کنند.

آینده سیستم‌های مالی غیرمتمرکز

درحال حاظر سیستم‌های دیفای، به عنوان یک کودک تازه متولد شده در بازارهای مالی شناخته شده و آسیب‌های زیادی از جمله مشکلات زیرساختی، حملات سایبری و کلاهبرداری‌های متداول شبکه، متوجه این سیستم می‌باشند.

از دیگر نگرانی‌هایی که متوجه بازار سیستم‌های غیرمتمرکز می‌باشد؛ می‌توان به حفظ ثبات و ارتقا سیستم، آماده شدن برای مشکلات احتمالی و مشکلات تامین انرژی مورد نیاز شبکه، اشاره کرد؛ که همگی آن‌ها می‌توانند چالشی سخت، در مسیر رشد این سیستم نوظهور باشند. مسئله‌ای که در رابطه با این موضوع مشهود می‌باشد‌‌؛ این است که برای استفاده کاربردی از دیفای، بسیاری از سوالات باید پاسخ داده شوند و مشکلات عنوان شده، تا حد قابل قبولی رفع شوند.

درآمدزایی از طریق دیفای(DeFi)

چند وقتی می‌باشد که کاربران زیادی به سمت پروژه‌های دیفای اتریوم، جذب شده‌اند؛ چراکه گزارشات بیانگر کسب درآمدهای بالا، از طریق فعالیت در این پروژه‌ها می‌باشند.

درآمدهای منفعل یکی از روش‌های درآمدزایی در سیستم دیفای اتریوم می‌باشند؛ به این صورت که کاربران پول‌های خود را به صورت وام، واگذار کرده و با استفاده از بهره حاصل از این وام‌ها، به درآمد می‌رسند. گفتنی است که در این پلت‌فرم، می‌توان درآمدهای حاصل از تولید محصول نیز داشت؛ که حتی ممکن است درآمد بیشتری نسبت به روش قبلی داشته باشد؛ اما داشتن این نوع درآمد، ریسک بیشتری را از کاربران طلب می‌کند.

ارزش سرمایه‌گذاری در دیفای(DeFi)

باید گفت‌؛ در حال حاظر، فعالیت و سرمایه‌گذاری در این سیستم، ریسک بالایی دارد. اکثر مردم فکر می‌کنند که دیفای، آینده سیستم‌های مالی دنیا می‌باشد و برای سرمایه‌گذاری در این شبکه، عجله می‌کنند؛ اما واقعیت این است که بیشتر افراد، در آغاز فعالیت خود در این سیستم، نمی‌توانند پروژه‌های خوب و سودآور را از پروژه‌های ضعیف تشخیص دهند؛ و جالب است بدانید که سیستم دیفای، پروژه‌های ضعیف و شکست‌خورده زیادی در تاریخ خود داشته‌است.

سیستم دیفای توانست تا سال 2020 محبوبیت و ارزش زیادی را برای خود به‌ دست آورد؛ اما شکست‌های متعدد این سیستم، لرزش‌هایی در شبکه آن به وجود آورده‌است. از جمله شکست‌های بزرگ این سیستم، می‌توان به پروژه YAM meme coin اشاره کرد که تنها در 35 دقیقه، سرمایه 60 میلیونی بازار را به صفر رساند. جالب است بدانید؛ پروژه‌های دیگری مانند پیتزا و هات داگ نیز در این سیستم بوده‌اند که نتایج مشابه را از خود نشان داده و سرمایه‌گذاران زیادی را ناامید کرده‌اند.

با وجود همه این مسائل، هنوز هم ایراداتی به سیستم دیفای وارد می‌باشد. استفاده از قراردادهای هوشمند در ساختار این شبکه، انتخاب بسیار مناسبی می‌باشد؛ اما مشکل مطرح‌شده در این ساختار، عدم امکان تغییر قوانین، پس از ایجاد پروتکل می‌باشد. مسئله‌ای که ایرادات زیادی را به وجود آورده و ریسک سرمایه‌گذاری در این شبکه را افزایش می‌دهد.

سخن آخر

سیستم مالی دیفای، پلت‌فرمی قدرتمند برای ارائه ساختاری می‌باشد که در آن کاربران می‌توانند با حذف واسطه‌ها، کنترل بیشتری بر روی دارایی‌های خود داشته باشند. استفاده از فناوری بلاکچین برای تامین امنیت این شبکه، تا حد زیادی خیال کاربران را از جهت مشکلات معمول بازارهای مالی سنتی، راحت کرده‌است .

از طرفی دیگر باید توجه داشت که این سیستم، یک پدیده نوظهور در بازارهای مالی دنیا می‌باشد و مشکلاتی در استفاده از آن وجود دارد‌؛ مشکلاتی که اگر برطرف شوند؛ می‌توانند یک سیستم بی‌نقص را در اختیار کاربران قرار دهند؛ تا استفاده از خدمات مالی در سرتاسر دنیا، به امری آسان و قابل انجام برای همه افراد جامعه تبدیل شود.

چنانچه قصد دارید تا در بازارهای مرتبط با سیستم مالی دیفای سرمایه‌گذاری کنید؛ پیشنهاد ما به شما برسی کامل نقاط ضعف و قوت این سیستم می‌باشد‌؛ تا تجربه خوبی را از این سرمایه‌گذاری، برای خود رقم بزنید.